Więcej transakcji opodatkowanych u nabywcy

Od 1 października 2013 r. z 8 do 41 pozycji została rozszerzona lista towarów, których nabycie jest opodatkowane na zasadach „odwrotnego obciążenia”. W przypadku „odwrotnego obciążenia” to nabywca jest obowiązany do rozliczenia VAT należnego, a nie dostawca. Nowe przepisy po raz pierwszy znajdą odzwierciedlenie w deklaracjach za październik 2013 r. składanych do 25 listopada 2013 r.

Mechanizm „odwrotnego obciążenia” do towarów zamieszczonych na rozszerzonej w załączniku nr 11 liście ma bowiem zastosowanie do ich dostaw dokonanych od 1 października 2013 r. Zdaniem Ministra Finansów dotyczy to również dostaw dokonanych od 1 października 2013 r., w związku z którymi przed 1 października pobrano całość lub część zapłaty.

Mechanizm „odwrotnego obciążenia” ma zastosowanie wyłącznie do transakcji pomiędzy podatnikami VAT i tylko wówczas, gdy:

● podatnik dokonujący dostawy nie korzysta ze zwolnienia podmiotowego, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT,

● dostawa nie jest objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 (zwolnienie z VAT dot. sprzedaży towarów używanych, a od 1 stycznia 2014 r. dostawy towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej z VAT) – art. 17 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT.

W przypadku stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia:

● dostawca wystawia fakturę dokumentującą dostawę z oznaczeniem „odwrotne obciążenie” (§ 5 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia w sprawie faktur), faktura wystawiana przez dostawcę nie zawiera stawki podatku, sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną oraz kwoty podatku od sumy wartości sprzedaży netto z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku (§ 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia w sprawie faktur),

● nabywca w swojej ewidencji i deklaracji wykazuje podatek należny od tej transakcji oraz podatek naliczony do odliczenia (art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o VAT).

Zdaniem Ministra Finansów tego rodzaju mechanizm ogranicza proceder nadużyć podatkowych występujących w obrocie towarami wymienionymi w załączniku nr 11 do ustawy o VAT.

Zaliczki przed 1 października 2013 r.

W wyjaśnieniach MF z 11 października 2013 r. brak jest informacji, w jaki sposób powinni postąpić podatnicy (zarówno dostawcy, jak i nabywcy), w przypadku gdy dostawca otrzymał zaliczkę przed 1 października 2013 r. (i prawidłowo ją udokumentował, wystawiając fakturę zaliczkową), a dostawa miała miejsce po 30 września 2013 r. Problem ten dotyczy dostawców towarów, które przed 1 października br. nie były rozliczane na zasadzie „odwrotnego obciążenia” (nie były wymienione w zał. nr 11 w brzmieniu obowiązującym do 30 września br.). Jedyną informacją podaną przez MF jest, iż transakcja taka powinna być wykazana i rozliczona u nabywcy na zasadzie „odwrotnego obciążenia”. Niewątpliwie zatem nabywcy powinni takie transakcje wykazać w składanych deklaracjach. Z kolei, co do zasady, brak jest podstaw, aby dostawca skorygował podatek należny pobrany w związku z otrzymaniem zaliczki, ponieważ zaliczkę rozliczył zgodnie z przepisami obowiązującymi w dniu pobrania zaliczki. W konsekwencji powstaje sytuacja podwójnego opodatkowania, tj. zaliczki po stronie dostawcy oraz wartości całej dostawy po stronie nabywcy.

Czytaj więcej w artykule: "Mechanizm „odwrotnego obciążenia” – więcej transakcji opodatkowanych u nabywcy" »