Opłaty za czynności radców prawnych
Zasądzając opłatę za czynności radcy prawnego z tytułu zastępstwa prawnego, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika, a także charakter sprawy i wkład pracy pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.
Zasądzona opłata nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy.
W sprawach, w których strona korzysta z pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, sąd podwyższa opłaty o stawkę podatku od towarów i usług przewidzianą dla tego rodzaju czynności w przepisach o podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o tych opłatach.
W przypadkach szczególnie uzasadnionych, gdy przemawia za tym sytuacja materialna lub rodzinna klienta albo rodzaj sprawy, radca prawny może ustalić stawkę opłaty niższą niż stawka minimalna albo zrezygnować z opłaty w całości.
Wysokość stawki minimalnej zależy od wartości przedmiotu sprawy lub jej rodzaju, a w postępowaniu egzekucyjnym - od wartości egzekwowanego roszczenia.
Stawki minimalne w sprawach cywilnych, ze stosunku pracy i ubezpieczeń społecznych
| Stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy: |
| - do 500 zł |
90 zł |
| - powyżej 500 zł do 1 500 zł |
270 zł |
| - powyżej 1 500 zł do 5 000 zł |
900 zł |
| - powyżej 5 000 zł do 10 000 zł |
1 800 zł |
| - powyżej 10 000 zł do 50 000 zł |
3 600 zł |
| - powyżej 50 000 zł do 200 000 zł |
5 400 zł |
| - powyżej 200 000 zł do 2 000 000 zł |
10 800 zł |
| - powyżej 2 000 000 zł do 5 000 000 zł |
15 000 zł |
| - powyżej 5 000 000 zł |
25 000 zł |
| Stawki minimalne w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu upominawczym, elektronicznym postępowaniu upominawczym, postępowaniu nakazowym oraz europejskim postępowaniu nakazowym stawki minimalne wynoszą przy wartości przedmiotu sprawy: |
| do 500 zł |
60 zł |
| powyżej 500 zł do 1500 zł |
180 zł |
| powyżej 1500 zł do 5000 zł |
600 zł |
| powyżej 5000 zł do 10 000 zł |
1 200 zł |
| powyżej 10 000 zł do 50 000 zł |
2 400 zł |
| powyżej 50 000 zł do 200 000 zł |
3 600 zł |
| - powyżej 200 000 zł |
7 200 zł |
W przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu lub zarzutów opłatę ustala się na zasadach ogólnych.
| Stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego o: |
| - rozwód i unieważnienie małżeństwa |
720 zł |
| - stwierdzenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa |
720 zł |
| - przysposobienie |
360 zł |
| - pozbawienie, ograniczenie, zawieszenie lub przywrócenie władzy rodzicielskiej oraz odebranie dziecka |
240 zł |
| - ustalenie ojcostwa, zaprzeczenie ojcostwa, unieważnienie uznania dziecka oraz rozwiązanie przysposobienia |
480 zł |
| - rozstrzygnięcie w istotnych sprawach rodziny lub co do zarządu majątkiem wspólnym |
480 zł |
| - ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami |
720 zł |
| - podział majątku wspólnego między małżonkami |
Stawka obliczona od wartości udziału (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
| - podział majątku wspólnego między małżonkami (w wypadku zgodnego wniosku małżonków) |
50% stawki obliczonej od wartości udziału (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
|
- alimenty, nakazanie wypłacenia wynagrodzenia za pracę do rąk drugiego małżonka*
* opłaty te ustala się od wartości przedmiotu sprawy, jeżeli obowiązek zwrotu kosztów obciąża osobę zobowiązaną do alimentów lub małżonka, którego wynagrodzenie za pracę ma być wypłacone do rąk drugiego współmałżonka.
|
120 zł |
| Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw z zakresu własności, innych praw rzeczowych i prawa o księgach wieczystych: |
| - o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości |
50% stawki obliczonej tak jak wg wartości przedmiotu sprawy |
| - o rozgraniczenie |
720 zł |
| - dotyczących służebności |
480 zł |
| - o naruszenie posiadania |
320 zł |
| - o wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentu do zbioru dokumentów |
240 zł |
| - o zniesienie współwłasności |
Stawka obliczona od wartości udziału współwłaściciela zastępowanego przez adwokata lub radcę prawnego (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
| - o zniesienie współwłasności (w wypadku zgodnego wniosku uczestników) |
50% stawki obliczonej od wartości udziału współwłaściciela zastępowanego przez adwokata lub radcę prawnego (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
| - związanych z korzystaniem z rzeczy wspólnej lub zarządem rzeczą wspólną |
480 zł |
| - o usunięcie niezgodności między treścią wpisu w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym |
50% stawki obliczonej od wartości prawa dotkniętego niezgodnością (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
| Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw z zakresu prawa spadkowego: |
| - o zabezpieczenie spadku, dokonanie spisu inwentarza, odrzucenie spadku, ogłoszenie testamentu i nakazanie jego złożenia, zarządu spadku nieobjętego i wyjawienie przedmiotów spadkowych |
120 zł |
| - o stwierdzenie nabycia spadku |
120 zł |
| - o stwierdzenie nabycia spadku, jeżeli przedmiotem postępowania jest również ważność testamentu |
720 zł |
| - o dział spadku |
Stawka obliczona od wartości udziału spadkowego uczestnika zastępowanego przez adwokata (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
| - o dział spadku (w wypadku działu na zgodny wniosek uczestników postępowania) |
50% stawki obliczonej od wartości udziału spadkowego uczestnika zastępowanego przez adwokata (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
| Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw o: |
| - opróżnienie lokalu mieszkalnego |
240 zł |
| - wydanie nieruchomości rolnej |
720 zł |
| - wydanie innej nieruchomości i opróżnienie lokalu użytkowego |
Stawka obliczona od wartości sześciomiesięcznego czynszu (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
| Stawki minimalne wynoszą w sprawach: |
| - o uchylenie uchwały organu spółdzielni |
360 zł |
| - o ochronę dóbr osobistych i ochronę praw autorskich |
720 zł |
| - z zakresu postępowania nieprocesowego w sprawie niewymienionej odrębnie |
240 zł |
| - o uchylenie wyroku sądu polubownego |
2 400 zł |
| - z zakresu postępowania układowego lub upadłościowego |
3 600 zł |
| - o uznanie orzeczenia sądu zagranicznego |
480 zł |
| - egzekucyjnych przy egzekucji z nieruchomości |
50% stawki obliczonej wg wartości przedmiotu sprawy |
| - egzekucyjnych przy egzekucji innego rodzaju niż z nieruchomości |
25% stawki obliczonej wg wartości przedmiotu sprawy |
| - ze skargi na czynności komornika |
80 zł |
| - rejestracji spółki |
2 400 zł |
| - rejestracji spółki, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy udostępnionego w systemie teleinformatycznym |
1 200 zł |
| - rejestracji spółdzielni |
2 400 zł |
| - innych rejestracji |
1 200 zł |
| - zmiany w rejestrze |
720 zł |
| a w przypadku zmiany w rejestrze przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym |
360 zł |
| - o zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności |
120 zł |
| - o zwolnienie spod zajęcia rzeczy i praw zabezpieczonych w postępowaniu karnym u osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa przeciwko mieniu |
120 zł |
| - o zwrot korzyści uzyskanych kosztem Skarbu Państwa |
120 zł |
| - o ustalenie autorstwa projektu wynalazczego |
960 zł |
| - o ustalenie prawa do patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji |
1 200 zł |
| - o naruszenie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji |
1 680 zł |
| - o stwierdzenie prawa korzystania z wynalazku, wzoru użytkowego lub wzoru przemysłowego albo prawa używania znaku towarowego lub oznaczenia geograficznego bądź utraty prawa używania oznaczenia geograficznego |
1 440 zł |
| - o przeniesienie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji |
1 680 zł |
| - o uchylenie uchwały wspólników bądź akcjonariuszy i o stwierdzenie nieważności uchwały wspólników bądź akcjonariuszy |
1 080 zł |
| - o wyłączenie wspólnika |
1 080 zł |
| - o rozwiązanie spółki kapitałowej |
1 080 zł |
| - o przyznanie prawa pomocy w postępowaniu prowadzonym w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej |
300 zł |
| - o odszkodowanie lub zadośćuczynienie związane z warunkami wykonywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania |
240 zł |
| - o ubezwłasnowolnienie |
480 zł |
| - o uznanie za zmarłego lub stwierdzenie zgonu oraz rozstrzygnięcie co do aktów stanu cywilnego |
360 zł |
| Stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu prawa pracy o: |
| - nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy |
180 zł |
| - wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż dochodzone w związku z wypadkiem przy pracy |
75% stawki obliczonej od wartości wynagrodzenia lub odszkodowania będącego przedmiotem sprawy (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
| - inne roszczenia niemajątkowe |
120 zł |
| - ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty |
240 zł |
| - świadczenie odszkodowawcze należne z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej |
50% stawki obliczonej od wartości odszkodowania będącego przedmiotem sprawy (tak jak wg wartości przedmiotu sprawy) |
| W sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego stawki minimalne wynoszą: |
180 zł |
| Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie sprawy w postępowaniu apelacyjnym: |
| - przed sądem okręgowym |
50% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam radca prawny – 75% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 120 zł |
| - przed sądem apelacyjnym |
75% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam radca prawny – 100% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł. |
| Stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw w postępowaniu zażaleniowym: |
| - przed sądem okręgowym |
25% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam radca prawny – 50% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 120 zł; |
| - przed sądem apelacyjnym lub przed Sądem Najwyższym |
50% stawki minimalnej, a jeżeli w poprzedniej instancji sprawy nie prowadził ten sam radca prawny – 75% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł |
| Przed sądem apelacyjnym stawki minimalne za prowadzenie spraw z zakresu prawa pracy wynoszą: |
100% odpowiednich stawek minimalnych z pierwszej instancji w sprawach z zakresu prawa pracy |
| Stawki minimalne wynoszą w postępowaniu kasacyjnym: |
| - za sporządzenie i wniesienie skargi kasacyjnej oraz udział w rozprawie przed Sądem Najwyższym |
75% stawki minimalnej, a jeżeli w drugiej instancji nie prowadził sprawy ten sam radca prawny – 100% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł; |
| - za sporządzenie i wniesienie skargi kasacyjnej oraz za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej |
50% stawki minimalnej, a jeżeli nie prowadził sprawy w drugiej instancji ten sam radca prawny – 75% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł: |
| - za udział w rozprawie przed Sądem Najwyższym |
50% stawki minimalnej, a jeżeli nie prowadził sprawy w drugiej instancji ten sam radca prawny, nie sporządzał i nie wniósł skargi kasacyjnej – 75% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł; |
| Stawki minimalne w postępowaniu w sprawie stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia wynoszą: |
| - za sporządzenie i wniesienie skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia oraz udział w rozprawie przed Sądem Najwyższym |
75% stawki minimalnej, a jeżeli ten sam radca prawny nie prowadził sprawy przed sądem, od którego prawomocnego orzeczenia wniesiono skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem – 100% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł; |
| - za sporządzenie i wniesienie skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia oraz za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia |
50% stawki minimalnej, a jeżeli ten sam radca prawny nie prowadził sprawy przed sądem, od którego prawomocnego orzeczenia wniesiono skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem – 75% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł; |
| - za udział w rozprawie przed Sądem Najwyższym |
50% stawki minimalnej, a jeżeli ten sam radca prawny nie prowadził sprawy przed sądem, od którego prawomocnego orzeczenia wniesiono skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem, nie sporządzał i nie wniósł skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia – 75% stawki minimalnej, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł. |
| Stawki minimalne wynoszą w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym: |
| - za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za stawiennictwo na rozprawie |
960 zł |
| - za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia tej skargi |
480 zł |
Stawki minimalne w sprawach karnych i w sprawach o wykroczenia
| Stawki minimalne wynoszą w sprawie objętej:* |
| - dochodzeniem |
360 zł |
| - śledztwem |
600 zł |
| - czynnościami wyjaśniającymi w postępowaniu w sprawach o wykroczenia |
180 zł |
| Stawki minimalne za obronę wynoszą:* |
| - przed sądem rejonowym w postępowaniu szczególnym |
720 zł |
| - przed sądem rejonowym w postępowaniu w sprawach o wykroczenia |
360 zł |
| - przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym lub przed wojskowym sądem garnizonowym |
840 zł |
| - przed sądem okręgowym jako drugą instancją lub przed wojskowym sądem okręgowym jako drugą instancją |
840 zł |
| - przed sądem okręgowym jako pierwszą instancją lub przed wojskowym sądem okręgowym jako pierwszą instancją oraz przed sądem apelacyjnym |
1200 zł |
| - przed Sądem Najwyższym |
1200 zł |
| Stawki minimalne wynoszą za sporządzenie i wniesienie kasacji:* |
| - w sprawie, w której w pierwszej instancji orzeczenie wydał sąd rejonowy lub wojskowy sąd garnizonowy |
720 zł |
| - w sprawie, w której w pierwszej instancji orzeczenie wydał sąd okręgowy lub wojskowy sąd okręgowy |
1200 zł |
| Stawki minimalne wynoszą:* |
| - za czynności w sprawie o wznowienie postępowania oraz w sprawie o podjęcie postępowania warunkowo umorzonego |
720 zł |
| - za sporządzenie opinii o braku podstaw wniosku o wznowienie postępowania, za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia kasacji oraz braku podstaw do stwierdzenia nieważności orzeczenia w postępowaniu karnym |
720 zł |
| - za sporządzenie środka odwoławczego w wypadku, gdy sporządzający nie występuje przed sądem |
720 zł |
| Stawki minimalne za obronę w sprawach o wydanie wyroku łącznego wynoszą: * |
240 zł |
*Stawki te stosuje się odpowiednio do opłat za czynności w postępowaniu karnym i odpowiednio w postępowaniu w sprawach o wykroczenia pełnomocnika powoda cywilnego, pełnomocnika pokrzywdzonego, pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego lub oskarżyciela prywatnego.
|
Stawki minimalne za prowadzenie spraw o odszkodowanie za niesłuszne skazanie lub ukaranie, aresztowanie lub zatrzymanie, w tym spraw wynikających z przepisów o uznanie za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego wynoszą:**
**nie stosuje się przepisu określającego stawki minimalne zależne od wartości przedmiotu sprawy.
|
240 zł |
| Stawki minimalne za obronę przed sądem w postępowaniu wykonawczym wynoszą: |
| - w sprawie o odroczenie lub przerwę w wykonywaniu kary |
360 zł |
| - w sprawie o wykonanie warunkowo zawieszonej kary |
360 zł |
| - w sprawie o warunkowe przedterminowe zwolnienie lub odwołanie takiego zwolnienia |
240 zł |
| - za czynności związane z wykonywaniem kary ograniczenia wolności oraz wykonywaniem środków zabezpieczających |
240 zł |
| - za prowadzenie sprawy o zatarcie skazania lub ukarania |
240 zł |
| - za prowadzenie sprawy o ułaskawienie |
480 zł |
| - za pozostałe czynności w postępowaniu wykonawczym |
480 zł |
W sprawach
1) w których rozprawa trwa dłużej niż jeden dzień, stawka minimalna ulega podwyższeniu za każdy następny dzień o 20%;
2) za obronę lub reprezentowanie w tym samym postępowaniu kilku osób pobiera się opłatę od każdej z tych osób.
Stawki minimalne w innych sprawach
| Stawki minimalne wynoszą w postępowaniu przed sądami administracyjnymi: |
| 1) w pierwszej instancji: |
| - w sprawie, w której przedmiotem zaskarżenia jest należność pieniężna |
Stawka obliczona tak jak wg wartości przedmiotu sprawy |
| - za sporządzenie skargi i udział w rozprawie w sprawie skargi na decyzję lub postanowienie Urzędu Patentowego |
1200 zł |
| - w innej sprawie |
480 zł |
| 2) w drugiej instancji: |
| - za sporządzenie i wniesienie skargi kasacyjnej oraz udział w rozprawie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym |
75% stawki minimalnej określonej w pkt 1, a jeżeli w drugiej instancji nie prowadził sprawy ten sam radca prawny – 100% tej stawki, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł, |
| - za sporządzenie i wniesienie skargi kasacyjnej albo za sporządzenie opinii o braku podstaw do wniesienia skargi kasacyjnej |
50% stawki minimalnej określonej w pkt 1, a jeżeli nie prowadził sprawy ten sam radca prawny w drugiej instancji – 75% tej stawki, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł, |
| - za udział w rozprawie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym |
50% stawki minimalnej określonej w pkt 1, a jeżeli nie prowadził sprawy w drugiej instancji ten sam radca prawny, nie sporządził i nie wniósł kasacji – 75% tej stawki, w obu przypadkach nie mniej niż 240 zł, |
| - w postępowaniu zażaleniowym |
240 zł |
| Stawki minimalne wynoszą w postępowaniu przed Sądem Okręgowym w Warszawie - sądem ochrony konkurencji i konsumentów w sprawach: |
| 1) z zakresu ochrony konkurencji |
720 zł |
| 2) o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone |
120 zł |
| 3) z zakresu regulacji energetyki, telekomunikacji lub transportu kolejowego |
720 zł |
| Stawka minimalna wynosi za prowadzenie sprawy w postępowaniu ze skargi na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym oraz do przeprowadzenia i zakończenia bez nieuzasadnionej zwłoki sprawy egzekucyjnej lub innej sprawy dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego |
240 zł |
Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804 ze zm.).